ห้อง Clean Room หรือห้องปลอดเชื้อ เป็นพื้นที่ที่มีการควบคุมปริมาณอนุภาคในอากาศ เช่น ฝุ่น เชื้อโรค หรือสารปนเปื้อนอื่น ๆ ให้เหลือน้อยที่สุดตามมาตรฐานที่กำหนด โดย Clean Room มีการแบ่งประเภทออกตามระดับความสะอาดของอากาศ ซึ่งกำหนดด้วยจำนวนอนุภาคที่อยู่ในอากาศต่อลูกบาศก์ฟุต แต่ละประเภทมีความเหมาะสมสำหรับการใช้งานในอุตสาหกรรมที่แตกต่างกัน
มาตรฐานที่ใช้ในการแบ่งประเภทของ Clean Room ที่เป็นที่ยอมรับทั่วโลกคือมาตรฐาน ISO 14644-1 ซึ่งแบ่งระดับของความสะอาดออกเป็นหลาย Class หรือชั้นตามจำนวนอนุภาคที่มีอยู่ในอากาศ โดย Class 1 เป็นระดับที่สะอาดที่สุด และ Class 100,000 เป็นระดับที่มีความสะอาดน้อยที่สุดในมาตรฐานของห้องปลอดเชื้อ
Clean Room Class มีอะไรบ้าง?
1. Clean Room Class 1
Clean Room Class 1 คือระดับความสะอาดสูงสุด สามารถมีอนุภาคขนาด 0.1 ไมครอน ไม่เกิน 10 อนุภาค ต่อลูกบาศก์ฟุต ซึ่งเป็นระดับที่ต้องการในอุตสาหกรรมที่มีความละเอียดและซับซ้อนมาก เช่น การผลิตไมโครชิป อุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ หรือเทคโนโลยีชีวภาพระดับสูง
การใช้งาน
เหมาะสำหรับอุตสาหกรรมที่ต้องการควบคุมอนุภาคขนาดเล็กมากเป็นพิเศษ เช่น การผลิตวงจรรวม (Integrated Circuits) หรือชิ้นส่วนที่มีความละเอียดสูงในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์
2. Clean Room Class 10
Clean Room Class 10 จะมีอนุภาคขนาด 0.1 ไมครอน ไม่เกิน 100 อนุภาค ต่อลูกบาศก์ฟุต การใช้งานในนี้ก็คล้ายคลึงกับ Class 1 แต่สามารถยืดหยุ่นได้มากกว่าในการควบคุมความสะอาด
การใช้งาน
ใช้ในกระบวนการผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ขนาดเล็กที่ต้องการการควบคุมอนุภาคขนาดเล็กเป็นอย่างมาก เช่น การผลิตฮาร์ดไดรฟ์ และอุปกรณ์แสงเลเซอร์
3. Clean Room Class 100
ใน Clean Room Class 100 จะมีอนุภาคขนาด 0.5 ไมครอน ไม่เกิน 100 อนุภาค ต่อลูกบาศก์ฟุต ห้องคลีนรูมประเภทนี้นิยมใช้ในกระบวนการผลิตที่ต้องการความสะอาดสูง เช่น อุตสาหกรรมยาและการผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ต้องการสภาพแวดล้อมที่ปราศจากเชื้อโรค
การใช้งาน
เหมาะสำหรับการผลิตเครื่องมือแพทย์ ยา และชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ที่มีความละเอียดสูง รวมถึงกระบวนการที่ต้องการความปลอดเชื้อ เช่น การบรรจุวัคซีน
4. Clean Room Class 1,000
ใน Clean Room Class 1,000 จะมีอนุภาคขนาด 0.5 ไมครอน ไม่เกิน 1,000 อนุภาค ต่อลูกบาศก์ฟุต ระดับความสะอาดนี้มักพบในกระบวนการผลิตที่ยังคงต้องการควบคุมความสะอาดสูง แต่สามารถยืดหยุ่นได้มากกว่า
การใช้งาน:
ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตเครื่องมือแพทย์ เช่น การผลิตขวด หรือหลอดสำหรับบรรจุยาปลอดเชื้อ การผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์ หรือการแปรรูปอาหาร
5. Clean Room Class 10,000
ใน Clean Room Class 10,000 จะมีอนุภาคขนาด 0.5 ไมครอน ไม่เกิน 10,000 อนุภาค ต่อลูกบาศก์ฟุต ใช้ในงานที่ต้องการความสะอาดในระดับปานกลาง เช่น การผลิตยาและการวิจัยทางการแพทย์
การใช้งาน
เหมาะสำหรับกระบวนการผลิตที่ต้องการการควบคุมการปนเปื้อนในระดับปานกลาง เช่น การผลิตส่วนประกอบทางการแพทย์ หรืออุตสาหกรรมการแปรรูปอาหาร
6. Clean Room Class 100,000
Clean Room Class 100,000 เป็นระดับความสะอาดที่ต่ำที่สุดในมาตรฐาน Clean Room โดยมีอนุภาคขนาด 0.5 ไมครอน ไม่เกิน 100,000 อนุภาค ต่อลูกบาศก์ฟุต ระดับนี้มักใช้ในกระบวนการที่ไม่ต้องการความสะอาดสูงมาก
การใช้งาน
มักใช้ในอุตสาหกรรมที่ต้องการควบคุมฝุ่นและการปนเปื้อน แต่ไม่จำเป็นต้องถึงระดับความสะอาดสูงสุด เช่น การผลิตผลิตภัณฑ์พลาสติก อุตสาหกรรมทั่วไป หรือการบรรจุภัณฑ์สินค้าบางประเภท
สรุป
การเลือกใช้ Clean Room ที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับลักษณะงานและอุตสาหกรรมที่ต้องการควบคุมปริมาณอนุภาคในอากาศ ระดับความสะอาดของห้อง Clean Room ถูกกำหนดตามมาตรฐานที่แตกต่างกัน ตั้งแต่ Class 1 ไปจนถึง Class 100,000 หรือ ISO Class 1 ถึง ISO Class 9 โดยแต่ละระดับจะมีการใช้งานเฉพาะทางที่สอดคล้องกับการผลิตและกระบวนการต่าง ๆ เพื่อรักษาคุณภาพ ความปลอดภัย และประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์นั่นเอง
